Ναι, θα το πρότεινα σε φίλο-η μου
14-09-2019 18:35
Υπέρ Ενδιαφέρον, Συναρπαστικό, Καθηλώνει, Ανατρεπτικό, Διδακτικό, Γρήγορο, Πλούσια πλοκή, Τεκμηριωμένο
Κατά
"Έλενα Πιπερίδου-«Οι μέρες της πεταλούδας-Εκδόσεις Πνοή
Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη
Οι «Μέρες της πεταλούδας» είναι το πρωτόλειο μυθιστόρημα της Κατερινιώτισσας, φίλης και συγγραφέως Έλενας Πιπερίδου αν και έχει δημοσιεύσει διηγήματα της σε συλλογικούς τόμους και ποιήματα της στο λογοτεχνικό περιοδικό «Θευθ». Αν και δεν έχω διαβάσει εκείνα τα κείμενα και ποιήματα για να έχω μια σφαιρική εικόνα για τη γραφή της, με κέρδισε το σεμνό χαμόγελο της όταν τη γνώρισα και είδα στα μάτια της ότι αυτό που ετοίμαζε, το αγαπούσε πολύ. Η γραφή είναι πάθος κι αν δεν έχεις ερωτική επαφή με τη πέννα, αν δεν τη βασανίζεις, καλύτερα μην την αγγίξεις. Από ένστικτο, τόσα χρόνια στον χώρο, κατάλαβα ότι η Έλενα δεν εγκαταλείπει εύκολα. Γι αυτό και την εμπιστεύτηκα. Και δεν είχα άδικο. Διαβάζοντας το οπισθόφυλλο, κατάλαβα πώς η ιστορία της έχει να πει κάτι σημαντικό. Μια κοινωνική κατακραυγή; Ίσως. Αφέθηκα στον ορθό λόγο της. Μια στιγμή οι σελίδες έτρεχαν στα μάτια μου. Δεν κατάλαβα πόσο γρήγορα έφτασα στο τέλος.Είναι ένα μυθιστόρημα άρτια γραμμένο, με ωραίο εξώφυλλο που σε κερδίζει μόλις το δεις στη προθήκη, χωρίς ορθογραφικά λάθη,- τα δυο τελευταία οφείλονται και στην πεισματική προσοχή του εκδότη,- χωρίς μεγαλοστομίες, σωστούς χρόνους, όμορφες εικόνες που χαλαρώνουν και ταξιδεύουν τον αναγνώστη. Γιατί, πιστέψτε με, αν δεν υπήρχαν οι υπέροχες ποιητικές εικόνες, σκορπισμένες επιμελώς σε πολλά μέρη του μυθιστορήματος, θα κοβόταν συνεχώς η ανάσα μας. Γιατί το λέω. Το μυθιστόρημα έχει ως κεντρικό ήρωα τον νεαρό άντρα Παναγιώτη, με μυαλό μικρού παιδιού, αφού έχει σύνδρομο Down. Θέλω να πιστεύω ότι δεν γράφτηκε για τη σημερινή εποχή αλλά για παλιότερα, στην ελληνική επαρχία. Θα ήταν πικρό και προσβλητικό αν υπήρχε και σήμερα ένα Κωσταλέξι. Οι παλιότεροι θυμούνται τι εννοώ. Νέοι σαν τον Παναγιώτη, παλιότερα ζούσαν μαντρωμένοι σε δωμάτια-φυλακές, ήταν τα ζαβά του χωριού, τα κλωτσούσαν, τα ξεφτίλιζαν, δεν τα αγαπούσαν. Η άγνοια και η αμορφωσιά του κόσμου. Μια γροθιά στο στομάχι λοιπόν για την ελληνική κοινωνία. Πού να ήξεραν τάχα πώς αν έδιναν αγάπη σ’ ένα τέτοιο παιδί, μπορεί να τους φανέρωνε δεξιότητες πού, ούτε εσύ, ο νοήμων θα μπορούσες να τις έχεις. Γιατί για εκείνους, ο Παναγιώτης, όσο κι αν μεγάλωνε, όσο κι αν γινόταν άντρας, ποτέ δεν θα του έδιναν τον σεβασμό τον απαιτούμενο. Η μεταχείριση στο πρόσωπο του ήταν απαράδεκτη.
Ευαίσθητη η συγγραφέας, σεβόμενη τον κάθε άνθρωπο με ιδιαιτερότητες που συνυπάρχει σε μια τέτοια κοινωνία, έγραψε αυτό το βιβλίο, σίγουρα μετά από ενδοσκοπική, ψυχολογική έρευνα και μας κουνά το καμπανάκι του κινδύνου. Μας ταρακουνά το βολεμένο μας εγώ, μας αφυπνίζει και μας προσγειώνει. Λέμε πώς αγαπούμε όλους τους ανθρώπους, αλλά διορθώνω, μάλλον από επιλογή. Στρέφουμε το κεφάλι μόλις αντικρύσουμε ένα παιδί με οποιοδήποτε πρόβλημα. Το λυπόμαστε αντί να χαιρόμαστε που αγωνίζεται για τη ζωή. Αντί να το χειροκροτούμε που του αξίζει. Οι ήρωες του βιβλίου είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας. Η Κατερίνα, ο Κωνσταντής, η Χριστίνα, η Λαμπρή, η Λέγκω, ο Ευθύμης, ο Παναγιώτης, όπως και άλλοι δευτεραγωνιστές που παίζουν σημαντικό ρόλο αν και πολλές φορές κακό στη ζωή των πρωταγωνιστών. Σωστά δομημένοι τόσο πού ή τους αγαπάς πολύ ή τους μισείς θανάσιμα. Όπως κι εγώ γιατί αξίζουν να είναι στο περιθώριο τέτοιοι τύποι. Είναι ενήλικες και δεν τους δικαιολογώ. Όπως και στη πραγματικότητα. Φαίνεται, καθώς το διαβάζεις, πώς οι ήρωες «χτίστηκαν» από την αρχή αβίαστα. Γι αυτό είναι και τόσο ζωντανοί. Τους συναντούμε στις πολύ μικρές κοινωνίες, που η ζωή τους είναι να τρέφονται από το κουτσομπολιό, να δημιουργούν σενάρια που οδηγούν πολλές φορές σε κακά αποτελέσματα. Δεν είναι μόνο ο νεαρός Παναγιώτης λοιπόν το θύμα της ιστορίας αλλά και η Κατερίνα, όπου μοναχή και καταπιεσμένη, ξεφτιλισμένη από το οικείο και κοινωνικό περιβάλλον του μορφωμένου συζύγου της, προσπαθεί να βρει τη δύναμη να διεκδικήσει, να τολμήσει αυτά που δεν ρίσκαρε ποτέ της. Με την αμέριστη βοήθεια της Λαμπρής που θα ανακαλύψετε το πώς και γιατί, όταν το διαβάσετε. Είχε η Κατερίνα τόση αγάπη μέσα της που παρά το βαθύ τέλμα που βρισκόταν, τη προσέφερε απλόχερα στον Παναγιώτη. Τού έμαθε να ακούει μουσική, να διαβάζει, να συζητά μαζί του και να συλλαβίζει τη λέξη ΔΥ-ΝΑ-ΜΗ. Όπως και να χορεύει. Μα, πώς τόλμησε μια «πρωτευουσιάνα» να αγαπήσει ένα παιδί με σύνδρομο down στο χωριό και να σπάσει τους κώδικες του; Να αντιμετωπίσουν μαζί τα στεγανά της κλειστής κοινωνίας; Πόσοι γνώριζαν από το κλειστό περιβάλλον του χωριού πώς τα άτομα με σύνδρομο Down γεννιούνται με τρία, αντί για δύο, αντίγραφα του χρωμοσώματος; Ότι η μεγάλη ηλικία της μητέρας παίζει σημαντικό ρόλο στη γέννηση ενός τέτοιου παιδιού; Ότι τα παιδιά αυτά καθυστερούν να δείξουν τις ιδιαίτερες ικανότητες τους αλλά κάποτε τις δείχνουν; Αρκεί να υπάρχει αγάπη, συμπαράσταση, σεβασμό και υπομονή. Άγνωστες λέξεις, σίγουρα για μια κλειστή κοινωνία που στιγματίζει πολύ εύκολα και πετά στον Καιάδα της απόρριψης. όποιοι τους είναι βάρος, στίγμα.
Η Έλενα Πιπερίδου μ’ αυτό το όμορφο μυθιστόρημα της, επαναφέρει λογοτεχνικά ένα κρίσιμο κοινωνικό θέμα που αξίζει να σκύψουμε ξανά, να ενημερωθούμε και να δώσουμε περίσσευμα από τη ψυχή μας. Οι ανατροπές έρχονται και μας συνεπαίρνουν σαν το φύσημα του ανέμου, στο πέταγμα της πεταλούδας. Αλήθεια; Μπορείς να σκλαβώσεις μια πεταλούδα; Μια ψυχή που αναζητά αγάπη, μπορείς να της βάλεις όρια και νόμους; Φυσικά και όχι. Θα φωνάξει, θα χτυπηθεί, θα κάνει κακό στον εαυτό του. Γιατί θέλει την ελευθερία του.
Κι όταν αναγνώστη/α φτάσεις στο τέλος, θα καταλάβεις πώς αυτό το παιδί μπορεί να ήταν και δικό σου. Ναι, θα θυμώσεις με τους περισσότερους ήρωες και θα αγκαλιάσεις με το νου σου τη Κατερίνα θαυμάζοντας την. Θα θυμώσεις με τον Κωνσταντή γιατί είναι μορφωμένος. Μα, αρκεί η εγκυκλοπαιδική μόρφωση για να είσαι Άνθρωπος; Περισσότερα για το βιβλίο, στη παρουσίαση του στη Κατερίνη. Καλοτάξιδο και καλή ανάγνωση!
«Η αγάπη δεν δημιουργείται ούτε καταστρέφεται. Η αγάπη μόνο μετατρέπεται.
Ήταν χρήσιμο αυτό το σχόλιο;
Ναι
/
Όχι